Det einaste som er dratt på ferie er tankane mine, dei er så langt av lei at eg får mest ikkje kontakt. Byturen i går og alt som bør skje har lamma dei. Byturen var heilt grei og direkte koseleg, men akkurat no er det greitt eg verken skal til Fiji eller Mauritius.
Eg var inne å kika på nettet. Begge stadane ser paradisisk ut. Fiji ligg i Stillehavet og Mauritius i det Indiske hav. Og reise dit vil kosta nokså likt fann eg ut etter ei kort undersøking. Både med organiserrte turar og at ein kan bestille og sette saman sjølv. Så slik i første omgong kan dei to destinasjonane virke lik kvarandre.
Fiji (fra Google)
Mauritius (fra Google)
Las at Mauritius var ubebodd framtil 1500 talet, men var oppdaga på 900 talet. Øya har vore under kontroll av både Frankrike og England, men vart frigjeve i 1968 og er i dag blant Afrikas rikaste land. Den har et stabilt demokrati.
Mauritius (fra Google)
Fiji vart også oppdaga av europearar på 1700 talet og var engelsk koloni fram til 1970. Det er ei øygruppe av 322 øyer. På ein tredjedel av øyane bor det folk. Fiji er også demokratisk, men har vore utsett for fleire militærkupp.
Fiji (fra Google)
Kanskje eg skal starte og spare til ein av desse stadane. Grovt rekna skal ein kome seg dit og få overnatting for rund tjue tusenlappar.
Kvar ville du ha valt og reist?
Slik når livet mitt er vanleg skal det kunne gå å få det til. No er det nok strevsamt med tur til Kristiansund. Skulle sjå etter klede åt meg, og det vart ein pakke med tynne ullstrømper. Så var vi hos yngste og åt ein lunsj, etter det var eg ikkje til meir. Køyrde mor heim, sovna sittande i sofaen hos foreldra mine.
I dag vakna eg til ferien min. Eg har tømd omnen for oske og køyrde i gong vaskemaskina. Elles har eg eit mål om å vaske kjøleskåpet. Tru eg får gjera som for mange år sidan, da eg passa ein liten gut og samtidig vaska kjøleskåpet til foreldra mine. Eg underheldt guten medan eg heldt på, så vi reiste faktisk til Afrika gjennom kjøleskåpet. Han trudde i mange år etter at han hadde vore i Afrika. Guten hadde sterkt utvikla fantasi. Så eg får prøva meg på same reisa i dag eg og, for fantasien min er heller ikkje heilt borte vekk.
Kva om ein kunne greie å gjete tankane? Få dei til å gå der det var best å gå. Og så innimellom slå dei av?..
Tankane har nok ei mykje større kraft på oss enn kva vi tenkjer over. Har vi bruka krafta bevisst, har nok det vore ei stor hjelp for oss.
Vi tenkjer, vi finn ut og reagerer etter det. Det er lett å dra feil konklusjonar. Og det startar med tanken. ?Dei gjer det nok på grunn av det,? tenkjer vi, ?eg greier nok ikkje det.? Så må vi overbevise andre om at vi er betre enn kva vi sjølv føler vi er.
Held noko på å skje i ungdomskulturen når vi snakkar utdanning? Held vi på og få eit skilje? Dei som tek utdaning og dei som droppar ut? Er det økonomisk tufta? Handlar det om evner eller resignasjon? Kva er det som skjer? Eg trudde at alle? ville ta utdaning i dag.
Eg har alltid likt best dei som stiller spørsmål ved sanningar. Dei som vel å sjå i andre retningar enn det som storparten gjer. -Enn det som er det mest behagelege.
Eg likte den einsame ulven, opprøraren, han som klarte å stå utanføre presset. I utgåva av både henne og han. Eg likar ulvane enno.
Samtidig har eg alltid meint at utdanning er viktig, viktig for og ha eit val. Seinare i livet. Dess meir utdanningdesto betre. Sjølv om eg høyrer til unnataket, for det er forskjell på høgre utdaning om den er teoretisk eller om den ligg i dei kunstnariske felta. Eg hadde ein oldefar som ville at sønene skulle utdanna seg, sjølv var han. Dei valte å være frie og skaffa seg sin eigen lærdom. På godt og vondt. Eg hadde ein morfar, det hadde gått nokre tiår og han var framsynt. Han ville at mor mi, ei kvinne født på 30-talet, skulle utdanna seg. Eg vaks opp med jenter i mi eiga samtid som fortalte at foreldra snakka dei frå å utdanna seg, for det var bortkasta. Dei skulle da berre gifte seg likevel. Eg var sterkt sjokkert over at nokon kunne tenkje slik på 70-talet.
I dag er utdaning noko som er sjølvsagt. Trudde eg. Det er mest vorte komisk i si litt overdimensjonerte fokus. Når eg møter eldre og i alle fall godt vaksne menneskjer som slår kvarandre i hovudet med kven som har mest vekttal. Når folk ikkje har rett til å uttale seg utan dei har eit papir. Når det som var sett på som sunt folkevett ikkje gjeld lengre, så kan det bikka ørlite grann over i komediens skjer, for det vert noko med proporsjonar. Noko i retning av keisarens nye klede. Det er så.
Men likevel, i det samfunnet vi leverer spelereglane slik dei er. Ein kan tilegna seg dei for å bruka dei til det ein sjølv synest er best, helst som i mest samfunnsnyttig.
Når eg, som alltid har meint at utdaning var viktig og som trur at dei haldningane har eg planta vidare, møter motstand i frå mine eigne. Da spinn eg. Da blir det glatt under føtene, eg virrar og krafsar opp veggar i forvirringa eg opplever. Eg får lyst til å bli den store mektige som set på plass i store ordelag og fortel sanninga i eksemplanes ljos. Og det er det enklaste, og eg gjer eit fattig forsøk. Men eg kjenner på dumskapen i det.
Er det noko som skjer?
Som sagt har eg likt rebellane, dei som går dei nye vegane og får til det storparten meiner ikkje går. Og samfunna utviklar seg alltid. Det syner historia. Det har eg sett i mi tid. Det viser kor lite vi veit om sanninga. For den er alltid farga av si tid. Jorda er alltid flat på eit eller anna viset. Det som er sanninga i dag kan ha forandra seg i morgon.
Når eg møter motstand mot utdanning hos mine eigne, ser eg da resultat av oppvekstvilkår? Ser eg på symptom på noko i samfunnet? Er det dumskap, naivitet eller klokskap? Sjå det, det kan eg ikkje veta, for eg er ikkje synsk. Eg er berre eit vakse menneskje som har levd nokre år med mine erfaringar av livet. Og skal eg væra heilt ærleg veit eg ikkje. Eg veit ikkje. Eg blir berre frykteleg fortvila og forvirra.
Handlar det om tida i dag? Samfunnet vi har fått? Om shoppinga dei unge lærer seg til, på alt? Om at dei ikkje treng å anstrenga seg for noko, drøymen kjem av seg sjølv? Er det ein drivhus generasjon vi har fått, under drivhustaket vårt? Med ljosegrøne, skjøre stilkar av alt for store drøymar? Er dei reaksjonar av all informasjonen dei får på godt og vond og avstanden til det verkelege? Det ekte livet der kvart menneskje blir sett på ut av verdien av seg sjølv? Som menneske. Utan silikonpupper og oppsvulma lepper og musklar fulle av tilførte stoff?
Eg trur på ungdomen. Men eg spekulerer på om noko er i ferd med å skje? Er det slutten på ei tidsfase som eg ser ein flik av? Kanskje slutten av vår sivilisasjon? For andre kulturar, dei undertrykte, ser på utdanning og skolegong som vegen til å ha ein stemme. Utdaning er lik makt. Derfor er viljen til å utføre sterkt til stades. Er viljen i vår kultur så mett av den materielle velstanden at det vert for vanskeleg? Det er lettare å rette fokuset mot seg sjølv, riktig i mot seg…kroppen og den personen ein vil framstå å være, vert det som er viktigast. Der melankolien boset seg i hjernen og tek bort vitsen. Vitsen med livet.
Eg veit ingenting, men eg veit det er mykje som er ut av proporsjonane…..og at det ikkje fører til noko godt å ha eit for stort fokus på det.Ein kan berre gjere sitt beste. For alt går sin gong, med eller utan…….men tankane surrar.
Det har vore fint å fått andre sitt synspunkt på opplevinga av ungdom og utdaning i vår kultur. Er det noko som skjer?
