Jeg tok ned eska med oppskrifter. Full av tradisjon og minner. Utklipte og noterte oppskrifter for hele året.
Nederst i eska ligger oppskrifter til julemat. Lagd gjennom flere tiår.
– Smultringer, sier yngste, som er hjemme noen dager.
Jeg legger ut oppskrifter. Slik jeg bruker.
Mel og sukker.
Jeg får lage noen kjekser.
Ta fram melet og sukkeret. Kanskje lage noen uten også. Men jeg vil bare ha dette i juledagene. Etter jul er det slutt på hvitt mel og sukker.
Hvem blir vi i år?
Ikke helt landa de planene.
En ting blir ganske annerledes i år, mor og far. Far er for skrøpelig til å overnatte, slik vi har hatt det i mange år. Usikkert hvordan vi skal gjøre dette. Skal de hit for så å sendes hjem med taxi inn i julenatta…
Vet ikke om det er noen god løsning.
Skal vi dit og i så fall hele kvelden…
Det er noen spørsmål som må få svar.
Alle tre barna mine kommer sannsynligvis hjem. Og kjæresten til den ene.
Kanskje…
Men så blir muligens en far sittende alene. Jeg har sagt at han kan bli med.
Mine barns far kommer hit i år, etter pause i fjor. Det ble også snakka om en kamerat til ett av barna, kanskje vi skulle høre om han ville komme.
Fordi jula ikke god for alle.
Litt alternativ jul.
Jeg er ikke så opptatt av fastspikra tradisjon og den nærmeste familie. Sjøl om jeg drar fram de samme oppskriftene.
Søster mi og datter hennes, kommer de…
Det er som sagt noen planer som ikke er landa en måned før juleaften.
Vi kan bli alt fra fire til tolv rundt bordet julekvelden. Sannsynlig blir vi et sted i mellom.
Har du julekvelden din bestemt en måned før kvelden?
Så er 365 dagar snart oppbruka. Og vi får udelt 365 nye.
I 2020 får vi faktisk 366, men det er da.
Men i året som kjem, er det berre det vanlege talet med dagar vi skal fylla opp. Dei er ein lang rekkje med moglegheiter. Mykje vil ein ikkje kunne påverke, men ein ting er innom eins eige kraftfelt; korleis ein vel å møte alt.
I det kan forskjellen mellom det som er bra og det som ikkje er bra, ligga.
Eg likar den tanken.
Året har rasa i veg. Mykje greier eg ikkje hugsa frå kvarandre. Men – ingen har gått bort og eg har ikkje hatt store sorger.
Eg har ledd mykje.
Så greier eg bedtre kjenna på kva eg meiner og også seia i frå. Orda er meir på plass.
Eg har hatt fokus på matvarer, utan om no i jula. Sukker og kvitt mjøl har omtrentleg vore borte frå koshaldet. Dette går eg attende til i det nye året. Eg greidde å gå ned mange kilo. Enno skal nokre fleire ned.
Helsa har hatt fokus, og i lange periodar har eg vore mest heilt bra, som i å virkanormalt.
Den siste tida har det ikkje det, men eg veit det vert betre. Og reknar med at eg kjem i remisjon, det vil seia at kroppen slepp sjukdomsaktiviteten.
Kjenner eg må understreka at dette ikkje er noko «stakkars meg», eg er beint ut heldig eg. Det er berre min realitet og veit det er mange der ute som jobbar med å helda leddgikt nede.
Derfor vel eg å skriva om det, enkelt og greit.
Noko som eg heldt på med i mange månader var solhelsing, ein yogaøving. Den opplevde eg enormt positiv og gle meg til at eg kan starta igjen. Fekk ein styrke eg set pris på. Muskler som vakna til funksjon.
Og når eg snakkar om dette, eg var så heldig at eg fekk ein heil månad trening i mai til juni gjennom universtetssjukhuset i Oslo. Det var fantastisk å få.
Litt før dette vart eg kjent med ein og klarte det utrulege å forelska meg. Da overraska eg meg sjøl.
Eg vart med å leie eit atlerie, men det viste seg at eg fekk mindre tid til å være der å jobba. Så no i desember flytta eg tinga mine ut.
Eg tok meg tid til å skriva, eit heilt, halvt manus. Der overraska eg også meg sjøl, at eg klarte å finna på alle orda. Eg forelska meg i handlinga. Så enno ei forelsking.
Men så greidde eg å mista pcn min på ein flyplass. Det er meininga å kjøpe meg ein ny. Men hittil har det vorte med tanken.
Ungane er på fart i sine liv. Yngste skal til med sin bachelor i film. Ho og gjengen ho samarbeidde med, fekk ein pris på ein italiensk kortfilmfestival. Fantastisk oppleving for dei tre som reiste ned. Mellomste kom i gong med studier igjen, der er det teater. Så arbeider ho for å finanser studiet, det synest eg er svært bra. Og så flytta ho saman med kjæresten sin gjenom fleire år, i haust. Dei har fått det skikkeleg koseleg. Eldstemann starta å snakka om utdaning. Da vart eg glad. Han er i ein utviklande prosess. Han er ein oppvakt og snill gut, men han tok lite for seg av impulskontrollen.
I kveld skal dei feira saman. Dei liker å dela tida si saman.
Eg var glad for å kunne reise heim til min rolege kveld etter og ha køyrd yngste på bussen .
For å tenkje.
Fortid.
Framtid.
I år skjønte eg plutseleg noko om kommunikasjon. Når vi seier noko gjev vi aldri heile bilete. Ei setning kan ikkje dekke ei heil tankerekke. Derfor er det viktig å gje kvarandre tid før ein tek ei slutning. Det er alltid noko meir.
Ord er det vi har. Dei kan mang ein gong ikkje være gode nok. Eg vart 60 i år. Eg har så mykje å lære.
Det er fint. Ein kan alltid lære meir.
Og framtida….
Året som kjem…så mykje eg vil oppleva, høyra og sjå.
Eg kan alltid verta eit betre menneske. Der har eg mykje å gå på.
Og så har eg vorte flinkere til å ta hensyn til meg sjølv. Ikkje presse meg så mykje. For det er ingen bra eigenskap. Den kan virke bra, men eigentleg er det dumskap.
Elles er det så mykje. Men over alle ting, eg veit året som kjem har både glede og sorg.
Men det er spanande. Det er så mykje å gå i gong med. Eg kjenner eg gleder så det kiler i magen.
Men maten er gong på gong. Det vert nok. Tru eg skal køyra ei mer nøktern jul neste år.
Vi starta med lutefisk veslejulaften.
Jentene pynta pepperkakene til kaffien.
Så var det ein avslappa frukost julekveldsmorgonen. Rømmegraut ut på dagen.
Og kveite om kvelden. Den første flaska med kvitvin vart nøye fordelt.
Etterpå var det himmelriks munnfull til dessert.
Før det var gåveoppakking.
Med kaffi og søte kaker etter på.
Så var det den gedigne julefrokosten i går.
Og ribbe til middag. Med riskrem etterpå. Var forresten heldig med raudsausen i år. For eg hadde oppi både jordbær og bringebær. Og igjen drakk vi kaffi.
I dag tok vi frukostbuffe.
Mat er sentral i jula. Kjenner eg ser fram til kvardagen.
Dyra var frå seg av glede da jentene kom. I gårkveld tok vi innover oss at no var vi der, der at dei var heime.
Ho som hadde levert ein heimeeksamen somna sittande i senga med mobilen i handa.
Vi la oss tidleg alle.
I natt kom det fleire til hus, og i morgon kjem dei siste. Da er huset fullt. Og så vil dagane utover være slik dei brukar, nokon reiser og andre kjem.
I dag står mykje på programmet. Jentene skal til skogen for å finne det perfekte treet. To, for å være nøyaktig.
Vaskefilla må fram og kassene med julepynten ned frå loftet. Kanskje noko meir matlaging også, i allefall må dessertene til å produserast.
Mat og mat.
Og ein handletur må også rekkast. Dyra må ha mat.
Så dagen går nok fort. Og alt eg tenker rekk eg ikkje. Men det går bra likevel.
Eg synest eg er heldig, eg trivest med alle desse eg har i rundt meg. Og eg trivest dei dagane det berre tusler firbeinte rundt, berre dei ikkje masse for mykje.
For mas er eg ikkje glad i.
Og heller ikkje stress, så da må eg nok til å virke her.
Håper du som er innom også har ein fin dag. Kva er den viktigste tanken din i dag?
Ja, eg snakkar om jula. Og eg tenker mykje på korleis hjula skal gå i rundt, både bokstaveleg og i overført betydning.
Dagane er små og korte, energien min er som ein pust i sivet. Eg gomlar kortison utan flowkjensle. Men himmel, eg er da sjukemeldt – skjønnar det er riktig.
Det er berre at samtidig ramlarogdett støttespelaren bort.
Starta med eksen, i år vel han mora og søsken. Gjennom dei ca. 15 åra sidan bruddet, er det berre ein gong han ikkje feira saman ned oss. Faktisk like lenge som ekteskapet varte. Det må så klart ta slutt, men litt overraska at det faktisk er litt vemodig.
Barna kjem alle saman til siste helga før jula ringe inn, yngste fekk utset ein innlevering med resultat at ho kjem heim ei veke seinare enn plana.
Det siste på denne lista fekk eg vite i dag, komfyren til foreldra mine gjekk sund – så bakinga der fekk ein brå slutt. No har ikkje mor baka så mykje i det siste, men ho har brukt å tatt med tebriks til julefrokosten. Ho tek det forbausende bra.
Så…..
Men jentene får henta juletreet laurdagen, Det blir rett frå skogen og inn i stua.
Vesle juleaften tar vi med juletreet som foreldra mine skal ha, samtidig som vi hentar dei. Og både på middagen veslejulaften og julekvelden vert vi berre seks til bords. Faktisk omtrentleg tre mindre enn kva som har vore. Ein grei liten gjeng.
Så no må eg bake, handle og vaske planmessig, det er berre tida, vegen og kroppen i sakte driv fram mot jul.
Dei unge hang ut fuglemat, før turen gjekk inn til sentrum i dag. For nokre timar jobb på meg, dei unge skulle innom besteforeldre. Hjelpe dei med nokre oppgåver, før dei kunne henta meg.
I gårkveld kom dei unge, eg fekk henta dei samen med innkjøp av kattmat og kattsand. Det vart og handla inn mat til oss tobeinte også.
Føråt hadde eg kravla opp på mørkloftet og plukka ned adventskassen. Godt fornøgd med kva eg klarte fekk adventsstemninga spreia seg slik at den skulle være i hus til dei unge kom.
-Og om kvelde, etter middagen, kosa vi oss med julebrød med brunost på og drakk sjokolade med krem. Det passa godt.
Fekk også tent det første ljoset, nokre dagar seinare enn kva tradisjonen tilseier.
Og så hadde vi musikkonkurranse. Eg synest dei var flinke til å finne både artistane og tittel på låt. Det gjekk frå Marie Boine til Låpsley, Depeche Mode og Radiohead.
Ps! Skuvsenga er skikkeleg rotete etter eg drog utover uferdig handarbeid……..
Og dei firbeinte, dei var frå seg av glede over all kos som var dei til del.
Heilt til i morgonkveld kan vi glede oss over denne situasjonen.
Og ho som er mellomst, mimrar over barndom. Den deler ho med sin kjære, samtidig har ho innhausta sin første A etter ein av eksamane no før jul.
Så det er lutter glede for oss alle. Sjølv om eg må tru på bedring i den fysiske delen av meg sjølv, for den er eit krevjande stykke arbeid for tida.
Året var 1993. Vi var inn i den andre dagen i desember. Da kom ho.
Mi mellomste. Som ei tidleg julegave. Eg hugsar eg såg ned på den vesle jenta i armane mine med enormt glede. Det er 25 år sia i dag. Den vesle jenta har vorten stor.
Ho sprer glede og song. Vil så gjerne at alle i den store, vide verda skal ha det bra. Og så elskar ho ord. Men aller mest elskar ho kjæresten sin, som ho flytta saman med i haust. Dei har fått ein koseleg heim saman.
Vener og familie er også viktig for henne. Mennesker og dyr har ein stor plass i hjarta hennar. Og det å få uttrykka seg.
Slik sett er studieretninger riktig for henne, teater og kunne få bruke seg sjølv i uttrykket. Etter fleire år og ikkje vite kva for valgt ho skulle velge. Eg må seia den vesle utolmodige jenta mi har vist eit stort tolmod med å svinse mellom butikkhyller og gå inn for at kundane skal gå ut i bedre humør enn dei kom inn.
Det er andre gongen eg ikkje får væra samen med deg på dagen din.
Første gongen var du på andre sida av jorda, på ei reise aleine. Heldigvis gjekk det bra, du mista berre mobilen på turen.
Men i morgon, i morgon møtest vi. Og eg gler meg til å kunne gje deg ein skikkeleg god klem.
Gratulerer med 25 år Asbjørg jenta mi. Mi fantastiske mellomste <3.
Den 7. august har vore spesiell i 27. år. Slik som fødselsdagane til ungane vert.
Det var eldstemann som er det ein må kalla vaksen. Ein ung mann med meiningar, eigenskapar og livsveg utanom gjennomsnittet. Det kom ein delegasjon både nordfrå og frå sør.
